دکتر قیصری در این دیدار با اشاره به مسئله تغییر اقلیم و کمبود منابع آب بیان کرد: ضروری است برداشت آب از منابع آب کاهش یابد، از طرفی تولید پایدار محصولات کشاورزی و افزایش ضریب خودکفایی یک ضرورت است. در چنین شرایطی چاره‌ای جز افزایش بهره‌وری آب وجود ندارد.
وی با بیان اینکه خوشبختانه باتدبیر عالمانه رهبر انقلاب، تخصیص بودجه از منابع صندوق توسعه ملی، سامانه‌های نوین آبیاری توسعه خوبی در سراسر کشور داشته‌اند، افزود: به‌طوری که حدود ۳ میلیون هکتار از اراضی آبی کشور به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده‌اند.
عضو هیئت‌علمی گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: خوشبختانه امروز کشور در طراحی و اجرا ۱۰۰ درصد و در تولید تجهیزات آبیاری ۹۸ درصد خودکفا است.
دکتر قیصری خاطرنشان ساخت: اگرچه اجرای سامانه‌های نوین آبیاری موجب افزایش راندمان آبیاری شده است، اما در حد مورد انتظار موجب افزایش بهره‌وری آب نشدند. زیرا برای تکمیل سرمایه‌گذاری زیرساختی قبلی ضرورت داشت هم‌زمان در زمینه مدیریت آبیاری نیز حمایت‌هایی انجام می‌شد.
این کارآفرین دانشگاهی که موفق به توسعه سامانه‌ای در زمینه مدیریت آبیاری فناوری مدیریت یکپارچه اطلاعات آب، خاک، گیاه، جوّ و سامانه آبیاری " با نام تجاری بابا حیدر" شده است در رابط بابا این فناوری بومی گفت: این سامانه در طول ۹ سال تحقیق و پژوهش به‌دست‌آمده است و فناوری مدیریت یکپارچه اطلاعات آب، خاک، گیاه، اتمسفر و سامانه آبیاری است که از یک دانش بین‌رشته‌ای از کشاورزی، کامپیوتر، مخابرات و فناوری اطلاعات تشکیل شده است و از داده‌های ماهواره‌ای، مدل‌های گیاهی و هوش مصنوعی در توسعه آن استفاده شده است.
وی در توضیح مشخصات این فناوری گفت: برای استفاده از این فناوری تحت وب و اپ، کشاورز موقعیت مزرعه خود را وارد سامانه می‌کند، سپس داده‌های خاک مزرعه و پس از آن اطلاعات نوع گیاه و تاریخ کاشت وارد سامانه می‌شود و در نهایت مشخصات فنی سامانه آبیاری برای سامانه تعریف می‌شود. از همان لحظه کشاورز می‌تواند برنامه آبیاری را آنلاین و پویا از سامانه بگیرد. یعنی در طی دوره رشد می‌تواند مدار چرخش آب و مقدار آب و تعداد ساعت آبیاری را برای کشت موردنظر از سامانه دریافت کند.
وی ادامه داد: مدیریت هوشمندانه آبیاری خودکارسازی نیست؛ بلکه هوشمندانه آبیاری‌کردن است. یعنی کی، کجا، چه مقدار و چند ساعت آبیاری باید انجام شود که برنامه آبیاری توسط خود کشاورز انجام می‌شود.
دکتر قیصری از پیاده‌سازی این فناوری در چهار استان کشور در ۱۵۰ کشت مختلف برای سه محصول سیب‌زمینی، ذرت علوفه‌ای و گندم در سه سال گذشته خبر داد که نتایج مثبت و قابل‌توجهی داشته است.
این استاد دانشگاه کاربست این فناوری را همراه با افزایش ۲۰ تا ۱۰۵ درصدی سود کشاورز به‌ازای واحد آب مصرفی؛ افزایش ۱۲ تا ۴۷ درصدی تولید در واحد سطح، افزایش ۱۵ تا ۷۵ درصدی بهره‌وری فیزیکی آب و ۵ تا ۳۰ درصد کاهش قیمت تمام شده محصول اعلام نمود.
فعال اقتصادی حوزه کشاورزی افزود: بر اساس نتایج طرح‌های اجرا شده روی سیب‌زمینی، ذرت علوفه‌ای و گندم، اگر این فناوری برای یک میلیون و سیصد هزار هکتار از اراضی تجهیز شده با سامانه‌های نوین آبیاری (کمتر از نصف اراضی تجهیز شده به سامانه‌های نوین آبیاری) بکار گرفته شود، هر سال می‌توان حدود ۴ میلیارد مترمکعب آب از طریق افزایش بهره‌وری صرفه‌جویی کرد و یا می‌توان از این ۱.۴ میلیون هکتار، پنج میلیون تن محصولات کشاورزی بیشتر تولید نمود.
وی اضافه کرد: فناوری آبیاری "بابا حیدر" ، قابلیت اجرا در تمام اراضی کشور که به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده‌اند، را دارد. نیاز به سرمایه‌گذاری اقتصادی ندارد، زودبازده است و از نظر اندازه زمین محدودیت ندارد.
دکتر قیصری در تبین اقتصادی طرح بابا حیدر ادامه داد: اگر بتوانیم سیاست‌گذاری را بر حفظ تولید قرار دهیم، از طریق افزایش بهره‌وری آب می‌توان ۲۵ تا ۳۵ درصد آب کمتری از منابع آبی برداشت نمود، بدون آنکه میزان تولید کاهش پیدا کند.
قیصری افزود: الگوی درآمدی این فناوری به‌گونه‌ای است که هزینه و سود شرکت، از افزایش بهره‌وری تأمین می‌شود. یعنی افزایش بهره‌وری حاصل شده، چه در افزایش تولید و چه در کاهش آب مصرفی بین شرکت و کشاورز با نسبت برابر و یا یک‌به‌دو تقسیم می‌شود و نیاز به پرداخت هیچ هزینه‌ای توسط کشاورز نیست.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه صنعتی اصفهان خواستار برنامه‌ریزی و ایجاد سازوکار مشخص برای کاربست این فناوری ملی شد و گفت: به دلیل جدید بودن این فناوری در کشور، هنوز سازوکار مشخصی برای توسعه و کاربرد ملی از این فناوری در دسترس نیست. اگرچه دست‌اندرکاران آب و کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی اقدامات مثبتی انجام داده‌اند، اما باتوجه‌به شرایط کمبود آب اقدامات در سطح ملی کافی نیست.
دکتر قیصری خطاب به رهبر فرزانه و معظم انقلاب گفت: امید است این فناوری علمی - کاربردی که تمام مراحل قانونی و سلسله‌مراتب سازمانی را در مراجع مرتبط طی کرده است با عنایت ویژه و اوامر حضرت‌عالی در کشور برای اولین دفعه رسماً عملیاتی و توسعه یابد، تا افزایش بهره‌وری آب کشاورزی و به‌تبع آن ارتقای امنیت غذایی کشور را محقق سازد.
حضرت آیت‌الله خامنه ای پس از شنیدن سخنان ۱۲ نفر از فعالان عرصه‌های تولید، پیگیری جدی دولت برای خواسته‌های مطرح شده از جمله الزامی‌شان فرایند آبیاری نوین اراضی کشاورزی را خواستار شدند و فرمودند: موضوع آبیاری نوین که برای کشاورزی گفته شد، هم صرفه‌جویی آب است، هم‌افزایش تولید کشاورزی و درآمد کشاورزان است. اینها چیزهایی است که برای ما حیاتی است؛ اینها یک چیزهایی است که برای ما لازم است؛ خواهش می‌کنم دوستان در دولت اینها را دنبال کنند؛ یعنی برای اینها واقعاً کارگروه تشکیل بدهید و بنشینید فکر کنید، از خود اینها نظر بخواهید و کار کنید، اقدام کنید.
گفتنی است رهبر معظم انقلاب دستور تشکیل کارگروه با هماهنگی معاون اول رئیس‌جمهور، وزارت‌خانه‌های نیرو و کشاورزی و با حضور دکتر مهدی قیصری برای کاربست این فناوری ارزشمند برای مدیریت آبیاری کشاورزی ایران را صادر فرمودند.
نسخه چاپی
ارسال به دوستان
