تابش سینکروترون یک امکان توانمند برای مطالعه ساختمان مولکولی و تغییرات شکل و ترکیبات سلولی در هنگام واکنشهای شیمیایی است و پروژه سزامی (مرکز تابش سینکروترون برای تحقیقات و علوم کاربردی در خاورمیانه) مربوط به بهرهبرداری از یک دستگاه سیکلوترون در منطقه است.
ایران در کنار ارمنستان و اردن در سال 1999 به عنوان نامزد مکان نصب پروژه سینکروترون خاورمیانه مطرح شد، ولی در نهایت کشور اردن موفق به دریافت این امتیاز شد. این در حالی بود که دو سال بعد، ارمنستان شروع به ساخت سینکروترون ملی خود کرد.
در این پروژه بین المللی افزون بر حمایت مالی کشورهای عضو، از حمایت مالی ایتالیا، یونسکو، اتحادیه اروپا و مرکز تحقیقاتی سرن در سوییس هم بهرهمند بوده تا اولین و تنها سنکلوترون دنیا در خاورمیانه ساخته شود.
قابل ذکر است، 60 سینکروترون دیگری که در دنیا وجو دارند در خارج از خاورمیانه هستند و ایران در سال 2007 با تصویب دولت و مجلس رسما به عضویت این طرح علمی درآمد.
در صورت پیشرفت پروژه در آینده این مرکز میتواند به عنوان اولین مرکز تولیدکننده نور سینکروترون برای تحقیقات و آزمایشها در خاورمیانه به مرکز پایه علوم و صنعت شتابدهنده تبدیل شود.
با استفاده از آزمایشگاههای سزامی پژوهش در زمینههای مختلف درتحقیقات علوم بنیادی، فناوری نانو، زیست فناوری، باستانشناسی، علم ساختارشناسی، مهندسی مواد، محیط زیست، تهیه داروهای نوین و پزشکی امکانپذیر میشود.
گفتنی است: دکتر محمود تبریزچی استاد برجسته دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان که ده ها افتخار ملی و بین المللی درخصوص پژوهش های بنیادین در علوم پایه را در کارنامه دارد این بار نیز با توجه به برخورداری از تسلط و دانش گسترده و همچنین سابقه پنج ساله حضور و فعالیت در این کمیته، مجدداً به عنوان نماينده ايران در كميته مشورتي و علمي سزامی انتخاب شد.