پایگاه خبری دانشگاه صنعتی اصفهان

دكتر محمد مهدي مجيدي مجري اين طرح با بيان اينكه بيش از 90 درصد روغن مورد نياز کشور از طريق واردات روغن يا واردات غير مستقيم دانه­هاي روغني جهت استحصال روغن تأمين مي­گردد افزود : يکي از محدوديت­هاي توليد دانه­هاي روغني درکشور کمبود آب مي­باشد که نه تنها امکان توسعه سطح زيرکشت را محدود مي­سازد، بلکه خشکسالي­هاي پي در پي درکشور باعث کاهش سطح زير کشت در برخي مناطق نيز شده است.

دانشيار دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان افزود: يکي از راهکارهاي افزايش توليد روغن، اصلاح ژنتيکي و ايجاد ارقام جديد متحمل به خشکي به ويژه در گياهان داراي کيفيت روغن بالا است به­طوري که بتوان در شرايط تنش خشکي با کمترين نياز آبي توليد مناسبي داشت.

وی با بيان اينكه تحقيق بر روي اصلاح ژنـتيکي گياه دانه روغني گلرنگ در دانشگاه صنعتي اصفهان مدتي است آغاز شده است خاطر نشان كرد: گلرنگ به علت دارا بودن اسید چرب غیراشباع و ضروری لینولئیک(78 درصد) و نیزکیفیت تغذیه‌ای در حد روغن زیتون در برخی از ارقام، به عنوان یک گیاه دانه روغنی دارای اهمیت فراوان می‌باشد.

وي در رابطه با جزييات اين طرح ها كه نتايج آن در قالب چند پايان نامه ارشد و دکتري در حال انجام است؛ گفت: اين طرح در سه فاز تحقيقاتي انجام پذيرفته است كه در فاز اول ژرم­ پلاسم گلرنگ از مناطق مختلف قاره­هاي جهان با همکاري بانک ژنUSDA آمريکا و IPK آلمان جمع­آوري گرديد و در ابتدا به بررسي سطح تنوع ژنتيکي با استفاده از ارزيابي فنوتيپي و مارکرهاي مولکولي DNA (نظير SSR و ISSR) پرداخته شد. سپس غربالگري براي شناسايي ژنوتيپ­هاي متحمل به خشکي انجام شد که نتايج ارزشمند آن در قالب تعدادي مقاله علمي پژوهشي براي ژورنال­هاي معتبر ارسال شده است.

وي گفت: در فاز دوم ژن­هاي تحمل به تنش از نمونه­هاي متحمل شناسايي شده (در فاز اول) به نمونه هاي سازگار داخل کشور منتقل شده و يا امکان استفاده مستقيم نمونه هاي متحمل اوليه بررسي مي­گردد. همچنين فاز سوم در صورتي انجام مي­گردد که درجه تحمل به خشکي شناسايي شده در فاز اول به اندازه کافي نبوده و ايجاد ارقام بسيار متحمل براي کشت ديم يا مناطق بسيار خشک مد نظر باشد. در اين صورت اصلاحگر مجبور ­است از گونه­هاي وحشي كه قرابت دورتري با گونه هاي اهلي كه دارند براي بهبود تحمل به خشکي استفاده نمايد.

عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان از آمادگي براي شروع فازهاي دوم و سوم طرح نيز خبر داد و گفت اين دو فاز نيز درقالب پروپزال هاي كارشناسي ارشد و دكترا در حال اجرا هستند.

وي در رابطه با بودجه و هزينه هاي طرح تحقيقاتي اصلاح ژنتيكي گونه گلرنگ در ايران گفت: فاز اول طرح با هزينه­اي بالغ بر يکصد ميليون ريال طي سه سال به اجرا در آمده است كه در صورت اجراي موفق فازهاي دوم و سوم  ظرفيت وسيع براي طراحي پروژه­هاي جديد، ايجاد مي شود.

مجيدي اظهار اميدواري كرد: با ايجاد ارقام مقاوم به تنش خشكي زمينه براي تجاري سازي فراهم شده و بتوان با توجه هزينه بالايي كه صرف واردات روغن خوراكي مي شود، اقدام شايان توجهي در مناطق خشک كشور جهت توسعه سطح زير کشت اين گياه دانه روغني بومي و با کيفيت صورت پذيرد.

تهیه خبر: رابط خبری دانشکده