پایگاه خبری دانشگاه صنعتی اصفهان

آب و محیط زیست دو چالش اصلی استان اصفهان

استاندار اصفهان در این آئین با بیان این که این همایش در یکی از معتبرترین دانشگاه‌های کشور و منطقه برگزار می‌شود، ابراز امیدواری کرد: دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران به اهداف مورد نظر خود دست یابد.

دکتر رسول زرگر پور، استان اصفهان را بعد از تهران دومین استان دانشگاهی کشور قلمداد کرد و افزود: این استان از شش دانشگاه در ردیف بین‌المللی، بیش از 150 واحد آموزشی مطرح در در استان و در سطح ملی و در مجموع 330 هزار دانشجو برخوردار است.

وی با اشاره به موضوع آب و محیط زیست بعنوان دو چالش اصلی استان اصفهان، این کنگره را دارای اهمیت ویژه ای دانست و تصریح کرد: موضوع بحران‌ آب یک موضوع جدید و منحصر به کشور ایران نیست. راهکارهایی در سطح بین‌المللی برای مقابله و کاهش این مشکل در حال اجراست که بعضی از آنها موفق و بعضی دیگر نیز ناموفق بوده است.

استاندار اصفهان اضافه کرد: دو و نیم درصد از آب‌های موجود در کره زمین، شیرین و قابل استفاده است و از این مقدار نیز یک درصد به دلایل فنی و اقتصادی قابل استفاده نیست و در این شرایط تبدیل هر متر مکعب آب شور به آب شیرین حداقل هزینه‌ای بالغ بر یک دلار را نیاز دارد.

زرگر پور با بیان این که از شش نظریه ای که در رابطه با تغییر اقلیم وجود دارد، پنج نظریه می گویند که نقاط خشک، خشک تر و نقاط تر، تر تر می شوند، افزود: متوسط بارش در کشور ما حدود 250 میلی‌متر است که حدود یک سوم متوسط دنیا است و در ایران نیز این کاهش بارش اتفاق ‌افتاده است.

وی ادامه داد: 90 درصد از مناطق کشور در اقلیم خشک و نیمه‌خشک قرار دارند و ایران دارای یک رژیم بسیار متغیر در زمینة بارش است که بارش‌ها در زمان‌هایی اتفاق می‌افتد که در آن زمان‌ها کمترین میزان مصرف را در کشور داریم.

زرگر پور شش درصد از مصرف آب را در بخش شرب، دو درصد در بخش صنعت و 92 درصد را در کشاورزی عنوان کرد و گفت: سالانه 5 و نیم میلیارد دلار صادرات در بخش کشاورزی بعنوان آب مجازی داریم که در بسیاری از کشورهای پیشرفته موضوع تعادل و تناسب آب را با آب مجازی جبران می‌ نمایند.

استاندار اصفهان تأکید کرد؛ لازم است تا راندمان و بهره وری آب در بخش کشاورزی بالا برود. 

اعلام آمادگی دانشگاه صنعتی اصفهان به منظور کمک در حل مشکلات کشور

رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان نیز در این آئین با تبریک به مناسبت هفته دولت، از تبدیل گفتمان علم و فناوری به گفتمان مسلط و غالب کشور ابراز خرسندی کرد و گفت: بنیان نمودن و استوار کردن همه فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌های کشور بر علم و دانش، نه تنها در صحبت همه مسئولین کشور بارها و بارها تکرار می‌شود بلکه در همه اسناد بالادستی نیز به عنوان الزامات خود را نشان می‌دهد.

دکتر سید محمود مدرس هاشمی این امر را موجب افتخار و خرسندی دانشگاهیان و البته مسئولیت آفرین دانست و تصریح کرد: دانشگاه‌ها امروز موظف شده‌اند که در چاره‌ اندیشی برای حل مشکلات مهم کشور وارد صحنه شوند و خوشبختانه ما در سطح کشور و در استان اصفهان از دانشگاه‌های مطرح و بسیار مستعدی برای این مسئولیت برخوردار هستیم.

وی به افتخارات قریب به 40 سال فعالیت دانشگاه صنعتی اصفهان اشاره کرد و ادامه داد: در حوزه تولید علم و حرکت در مرزهای دانش در سال 2015 بیش از 1300 مقاله ISI از دانشگاه صنعتی اصفهان به چاپ رسیده است و در حوزه فناوری نیز سال‌ها قبل این دانشگاه الگویی جدید را به جامعه عرضه کرده که امروزه حاصل آن، شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان به عنوان یکی از دستاوردهای مهم این دانشگاه و حوزه آموزش عالی تلقی می‌شود.

مدرس هاشمی موضوع آب را یکی از چالش‌های مهم کشورو به ویژه استان اصفهان قلمداد کرد و افزود: خوشبختانه در راستای این موضوع دانشگاه صنعتی اصفهان قدم‌های خوبی برداشته و سال‌ها قبل در دو دانشکده این دانشگاه رشته آب و آبیاری وجود داشته است.

وی تأسیس پژوهشکده آب و آبفا با همت و همکاری چهار مجموعه، سازمان آب منطقه‌ای، شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان، شرکت آب و فاضلاب روستایی و اخیراً سازمان محیط زیست به صورت مشترک در دانشگاه صنعتی اصفهان را از دیگر فعالیت های مهم صورت گرفته در این راستا عنوان کرد.

رئیس دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به برگزاری سه کنگره بزرگ در سه ماه آینده با موضوع آب در دانشگاه صنعتی اصفهان، گفت: این دانشگاه پیشنهادیه یک طرح جامع با همکاری ده‌ها نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان سازمان‌های مختلف برای حل مشکل آب استان اصفهان تهیه و ارائه نموده است که امیدواریم اجرای آن بزودی آغاز گردد.

مدرس هاشمی در پایان تصریح کرد: دانشگاه صنعتی اصفهان با برگزاری چنین کنگره‌هایی اعلام آمادگی می نماید که برای حل مشکلات کشور،‌ خود را مسئول می‌داند و امیدواریم با این ظرفیت و توانمندی بتوانیم در خدمت جامعه و مردم باشیم.

حل مشکل آب نیازمند تفاهم ملی است

معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی نیز در افتتاحیه دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران در دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: مقدار کسری مخزن تجمعی سفره‌های زیرزمینی که در اواخر دهه 50 حدود یک و هشت دهم میلیارد متر مکعب بوده در سال‌های اخیر به بیش از 120میلیارد متر مکعب رسیده است و در نتیجه در حال حاضر از 609 دشت کشور، تعداد 355 دشت از نظر برداشت آب ممنوعه و بحرانی اعلام شده است.

 مهندس عباس کشاورز، میزان افت سالانه سطح سفره آب زیرزمینی در اغلب دشت‌ها بین را یک تا سه متر در سال عنوان کرد و ادامه داد: پیامدهای به هم خوردن تعادل و برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زیرزمینی، بروز پدیده‌هایی نظیر افت کیفیت آب‌های زیرزمینی و انتقال آب شور آن ها به سطح خاک، تشدید شوری خاک‌های کشاورزی و در نتیجه کاهش عملکرد و بیابانی شدن است.

رئیس هیئت مدیره انجمن آبیاری و زهکشی ایران اضافه کرد: متأسفانه بعضی از گزارش‌ها حاکی از پیشامد چنین فاجعه‌ای در بعضی مناطق خراسان رضوی و جنوبی و استان همدان می‌باشد.

وی کاهش عملکرد محصولات به دلیل حساسیت به شوری، کاهش سطح زیر کشت و نشست زمین را از آثار این پدیده دانست و افزود: سرعت بسته شدن چاه‌های غیرمجاز متناسب با رفع بحران آب زیرزمینی نمی‌باشد به طوری که تا پایان سال 94 تنها حدود نه هزار و 209 حلقه چاه مسدود گردیده است.

معاون امور زراعت وزیر جهاد کشاورزی اضافه کرد: گفته‌ها حاکی از آنست که هنوز در کشور چاه غیرمجاز حفر می‌شود و شاید سرعت حفر چاه‌های غیرمجاز بیشتر از بستن آن‌ها باشد.

کشاورز با بیان این که ساختار مناسبی از مشارکت ذی‌نفعان تاکنون تنظیم و تدوین نشده و قطعاً این امر نیز یکی از نارسایی‌های اساسی در این حوزه است، تأکید کرد: برای حل مشکل آب باید به تفاهم ملی برسیم و راهکارهای به دست آمده را هر چه سریع‌تر عملیاتی نماییم.

برگزاری نشست‌های تخصصی آب با حضور مسئولین کشوری و اساتید برجسته از دانشگاه‌های سراسر کشور

رئیس دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران نیز در حاشیه افتتاحیه این رویداد علمی با بیان این که بی‌شک یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه پایدار، دسترسی به منابع سرشار آب است، گفت: افزایش جمعیت باعث کاهش منابع آب در دسترس شده است و دوسوم جمعیت جهان از سال 2025 با مشکل کم‌آبی مواجه خواهند بود.

دکتر جهانگیر عابدی کوپایی افزود: استفاده بهینه از منابع آب به عنوان یک سرمایه راهبردی ملی و ودیعه الهی برای نسل‌های آینده مستلزم بهره‌برداری حساب شده و هوشمندانه از منابع آب است.

وی اضافه کرد: قرارگیری قسمت اعظم کشور ما در منطقه خشک و نیمه‌خشک جهان، رشد جمعیت و نیاز به تأمین امنیت غذایی، استقرار صنایع آب بر در مناطق کم آب کشور و خشک‌سالی‌های مکرر، کاهش ذخایر برخی مناطق کشور، بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و مدیریت غیر سیستمی منابع آبی کشور باعث بروز منازعات اجتماعی،‌ تخلیه روستاها و افزایش حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ شده است.

عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به واقع شدن عمده شهرهای بزرگ ایران در مناطقی که دسترسی آن ها به منابع آب‌های سطحی کم بوده و اکثراً از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌نمایند، ادامه داد: با توجه به این موارد و همگام با پیشرفت فناوری،‌ بهره‌برداری از این ذخایر در چند دهه اخیر به شدت افزایش داشته که موجب عدم تعادل بین تغذیه و برداشت از ذخایر و منفی شدن بیلان آب زیرزمینی شده است.

عابدی، کاهش آبدهی چاه‌ها، شور شدن چاه ها، کف‌شکنی چاه‌ها با افزایش هزینه پمپاژ از پمپ و کاهش غیر قابل برگشت آب‌ها را از پیامدهای زیان‌بار این اتفاق دانست و تصریح کرد: برداشت‌های بی‌رویه آب در بالادست حوضه‌های آبریز از جمله چالش‌های موجود است که موجب مهاجرت زیست محیطی شده است.

رئیس دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران شاخصة اصلی این کنگره را برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور مسئولین کشوری مرتبط و اساتید برجسته از دانشگاه‌های سراسر کشور قلمداد کرد و گفت: این نشست ها با هدف هم‌اندیشی و هم‌افزایی دانش تصمیم‌گیران و اندیشمندان حوزه آب کشور برگزار می گردد.

خشک‌سالی و تغییر اقلیم، مهم‌ترین موضوعات بزرگترین گردهمایی آب ایران

دبیر علمی دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران نیز با اشاره به پذیرش 240 مقاله در این رویداد علمی، گفت: از این تعداد، 40 مقاله به طور شفاهی و 200 مقاله به صورت پوستر ارایه خواهند شد.

دکتر محمد شایان نژاد با بیان این که 50 داور از اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های مختلف کشور مقالات ارسالی را بررسی نمودند، افزود: مقالات برتر شفاهی در مجله علمی پژوهشی آب و خاک دانشکده مهندسی کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان منتشر خواهد شد.

وی خشک‌سالی و تغییر اقلیم را از مهم‌ترین موضوعات بررسی شده در مقالات ارسالی به دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران عنوان کرد و گفت: در این همایش شش نشست و شش کارگاه آموزشی تخصصی برگزار می گردد.

وی با اشاره به موضوعات نشست‌های تخصصی، سیاست‌ها، برنامه‌ها و راهکارهای توسعه سامانه‌های نوین آبیاری و چالش‌های پیش رو، چشم‌انداز توسعه کشت‌های گلخانه‌ای -راهبردها و چالش‌ها، راهکارهای افزایش بهره‌وری آب کشاورزی، راهکارهای احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، مدیریت، برنامه‌ریزی و استفاده بهینه از نهاده‌ها در فضای سبز شهری در شرایط کم آبی و چالش‌های آب و آبیاری در حوزه زاینده‌رود و استان اصفهان را عناوین این نشست ها بیان کرد.

شایان نژاد به موضوعات کارگاه‌هایب تخصصی نیز اشاره کرد و گفت: آشنایی با مفهوم دینامیک سیستم‌ها و مدل سازی سیستم‌های پیچیده منابع آب و محیط زیست، آشنایی با روش‌های کنترل جریان و نظام‌های بهره‌برداری و نگهداری شبکه‌های آبیاری و زهکشی ،آشنایی با روش‌های نوین انعقاد قرارداد و مبانی و روش‌های طراحی و متره و برآورد در شبکه‌های آبیاری و زهکشی از جمله این موضوعات می باشد.

دبیر علمی دومین همایش ملی آبیاری و زهکشی ایران، اضافه کرد: مدل سازی حرکت آب و املاح در خاک با استفاده از نرم‌افزار HYDRUS، کاربرد گل‌ها و گیاهان زینتی مقاوم به خشکی و سازگار با اقلیم اصفهان در عرصه‌های فضای سبزو کارگاه آموزشی مفاهیم آب قابل استفاده خاک برای گیاه و استفاده از آنها در برنامه‌ریزی آبیاری دیگر عناوین کارگاه‌های تخصصی این همایش را تشکیل می دهد.

گفتنی است: "دومین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران" شامل 16همایش مستقل علمی، 4 نشست تخصصی، نمایشگاه های فنی و صنعتی آب، کارگاه های علمی- اجرایی- حرفه ای و جشنواره فرهنگی هنری رسانه ای آب، با همکاری انجمن آبیاری و زهکشی وکمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران و کمیته منطقه ای آبیاری و زهکشی زاینده رود و با حمایت استانداری اصفهان، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و شهرداری اصفهان و با مشارکت بیش از 20 مرکز علمی و دانشگاهی تا 4 شهریور در دانشگاه صنعتی اصفهان برپا می باشد.

گزارش تصویری