عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی حمل‌ونقل دانشگاه صنعتی اصفهان که به عنوان یکی از نمایندگان نخبگان دانشگاهی در این جمع سخنرانی داشت، با بیان این که علی‌رغم وجود ظرفیت‌های ارزشمند ملی و مزیت‌های نسبی سرزمینی، ایران با جایگاه شایسته‌ی خود در زنجیره‌ی ارزش جهانی، فاصله دارد؛ گفت: متأسفانه علی‌رغم تأکیدات حضرتعالی، هنوز نتوانسته‌ایم به نحو شایسته از فرصت‌های کم‌نظیر کریدورهای ترانزیت بین‌المللی در جهت درآمدزایی ملی استفاده نمائیم.
دکتر تمنایی با ارائه‌ی پیشنهاد کلان‌راهبرد ملی «شبکه‌ی یکپارچه‌ی فرآوری و ترابری» (به اختصار، شیفت) افزود: این راهبرد، ارتقای مشارکت کشور در زنجیره‌ی ارزش جهانی و شکوفایی اقتصادی عدالت‌محور و پایدار ایران را دنبال می‌کند.
وی با اشاره به این که "شیفت" سامانه‌ای نظام‌مند متشکل از «زنجیره‌های آزاد» است، ادامه داد: طراحی این شبکه با بهره‌گیری از بهینه‌سازی، هوش مصنوعی و طراحی مکانیزم، تخصیص منابع و تسهیلات بر اساس میزان درجه‌ی فرآوری و خلق ارزش افزوده و کاهش خام‌فروشی دنبال میشود.
مجری مطالعات طراحی شبکه ریلی کشور در افق 20 ساله آتی، با بیان مشکلات خام فروشی ناشی از کاستی‌های شبکه حمل‌ونقل تصریح کرد: به عنوان نمونه، پنبه از کشورهای محصور خشکی از شمال کشور وارد و با طی مسافت 2 هزار کیلومتری بدون هیچ گونه تبدیل و تحوّلی از جنوب کشور خارج میشود و ما دل‌خوش به صِرف درآمد ترانزیتی آن هستیم!
تمنایی افزود: در حالی که با اتخاذ رویکرد حداکثری و یکپارچه‌سازی سامانه‌های حمل‌ونقل و صنایع تبدیلی نساجی، محصولات با ارزش افزوده بالا و قابلیت ثروت‌آفرینی و اشتغال‌زایی بسیار بیشتر از صرفاً ترانزیت پنبه، می‌توانند در طول این مسیر، تولید و به بازارهای بین‌المللی صادر گردند.
استاد دانشگاه صنعتی اصفهان اتخاذ این رویکرد هوشمندانه را برای صدها مسیر مشابه و انواع کالاهای دیگر، میسر دانست و تصریح کرد: غفلت از این رویکرد هوشمندانه، ایران را از ثروتی عظیم، محروم و با فرصت‌سوزی‌های بزرگی مواجه ساخته‌است.
دکتر تمنایی با برشمردن ویژگی طرح هوشمندانه شیفت، گفت: براساس سیاست‌گذاری‌های تشویقی و تنبیهی هوشمند در این کلان‌راهبرد، زیرساخت‌های حمل‌ونقل و قطب‌های تولید و فرآوری، در چارچوبی یکپارچه مدیریت می‌گردند.
وی از دیگر مشخصات این کلان‌راهبرد ملی را شکل‌گیری زنجیره های آزاد با مدیریت بخش خصوصی دانست و افزود: از مزیت‌های این طرح، فعال‌سازی قابلیت‌های مغفول مناطق محروم از جمله مجاورت با کریدورهای حمل‌ونقل است.
دکتر تمنایی مزیت‌های نسبی سرزمینی ایران، همچون موقعیت جغرافیایی استثنایی، منابع عظیم انرژی و توانمندی‌های دانش‌بنیان، که در بیانیه‌ی گام دوم انقلاب مورد تأکید قرار گرفته‌اند را از قابلیت پیاده‌سازی کلان‌راهبرد «شیفت» برای کشور دانست و تصریح کرد: در صورت اجرای آن، ایران به هاب قدرتمند حمل‌ونقل و لجستیک منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل می شود.
در ادامه دکتر تمنایی چند راهبرد ویژه برای پیاده‌سازی این طرح کلان ملی را پیشنهاد داد و گفت : روال‌های اجرایی توافق‌نامه‌ی راهبردی 25 ساله‌ی ایران و چین، نقشه‌ی راه همکاری ۲۰ ساله با روسیه، سازمان شانگهای، و توافق‌نامه‌ی کریدور شمال-جنوب مبتنی بر کلان‌راهبرد «شیفت» دنبال گردد.
دکتر تمنایی با بیان اینکه صادرات مواد خام و انرژی ایران به چین، بایستی متناسب و مشروط به میزان مشارکت این کشور در توسعه‌ی صنایع تبدیلی کشور باشد یادآور شد: میزان سرمایه‌گذاری در تقویت زیرساخت‌های اولویت‌دار حمل‌ونقل ایران باید متناسبت با میزان اولویت‌دهی به ایران جهت فرآوری کالاهای نیمه‌ساخته‌ی صادراتی چین به اروپا صورت پذیرد.
از دیگر نکات حائز اهمیت در طرح استاد دانشگاه صنعتی اصفهان اشاره به ارتقای زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری حمل‌ونقل جاده‌ای و دریایی و به ویژه ریلی بود .
دکتر تمنایی گفت: «نهضت ملی احیای راه‌آهن» و جبران سریع عقب‌ماندگی‌های بزرگ این شبکه‌ی حیاتی کشور، واجبی است از نان شب واجب‌تر. این مهم بایستی با جذاب‌سازی سرمایه‌گذاری بخش غیر دولتی، اصلاح روند عقب‌نشینی از خصوصی‌سازی، و مانع‌زدایی نرم‌افزاری و فرآیندی از نظام بهره‌برداری شبکه‌ی ریلی موجود دنبال گردد.
گفتنی است، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از ایراد سخنان آقای دکتر تمنایی، نسخه‌ی مکتوب طرح شیفت را از ایشان درخواست فرمودند که در جلسه تقدیم حضورشان شد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی همچنین در بیانات خود، به لزوم توجه نخبگان دانشگاهی به حل مسائل کشور تأکید فرمودند و با اشاره به موضوعاتی همچون معدن و حمل‌ونقل بیان داشتند که اینها مسائل واقعی کشور هستند و باید به سمت حل آن‌ها حرکت کنیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به مطالب بیان شده توسط نخبگان کشور بیان داشتند: مطالب بسیار خوبی گفته شد، یعنی جدّاً من استفاده کردم و به نظرم می‌رسد که پیشنهادهایی که داده شد درست است و غالباً هم عملی است.
ایشان با بیان این که سخنان جوانان، روشنگر حقیقت است، فرمودند: بسیاری از مشکلات ما در سال‌های گذشته، مشکلات مدیریّتی بوده؛ راهکار وجود داشته، [امّا] مدیریّت‌ها به آن راهکار نپرداختند. حالا امیدواریم که این دولت فعلی ان‌شاءالله با جدّیّت دنبال کند، که نشانه‌هایش دارد دیده میشود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید نمودند: اینجا چند نفر از آقایان وزرا و معاون رئیس‌جمهور هستند، این طرح ها را در دولت باید مطرح کنند، من هم اینها را منتقل خواهم کرد؛ این مطالبی که به من داده شد، در دفتر بررسی‌ای میکنند، [بعد] ان‌شاءالله، هم به خود آقای رئیس جمهور، هم به مجموعه‌ی مسئولین دولتی منتقل می‌کنیم.مشروح خبر دیدار نخبگان با رهبر معظم انقلاب را اینجا بخوانید
نسخه چاپی
ارسال به دوستان
